Τι είναι ενδομητρίωση;
Ενδομητρίωση είναι μία νόσος η οποία προσβάλλει πολλές γυναίκες λόγω της παρουσίας ιστού ίδιου με αυτού που υπάρχει μέσα στην μήτρα (ενδομήτριο).Αυτός ο ιστός βρίσκεται έξω από την μήτρα αλλά επηρεάζεται από τις ορμονικές αλλαγές που συμβαίνουν κατά την διάρκεια της εμμήνου ρύσεως της γυναίκας. Όπως συμβαίνει και μέσα στην μήτρα ο ιστός αυτός αναπτύσσεται κάθε μήνα και αιμορραγεί την ίδια χρονική στιγμή που η γυναίκα έχει την περίοδο της.
Αυτό το "πρήξιμο" και η αιμορραγία, προκαλούν ένα είδος αντίδρασης στην γύρω περιοχή και φλεγμονή. Μπορεί επίσης να επηρεαστούν και άλλα όργανα μέσα στην πύελο (λεκάνη), με αποτέλεσμα αυτά να "κολλήσουν" σ' αυτήν την περιοχή και να δημιουργηθούν "ταινίες" μεταξύ τους που τα ενώνουν, αυτές που ιατρικά καλούνται συμφύσεις.
Είναι συχνή η ενδομητρίωση στις γυναίκες;
ΝΑΙ. Η υποψία ύπαρξης τής νόσου είναι αρκετά συχνό εύρημα από τους ιατρούς κατά την διάρκεια τής εξέτασης της πυέλου τής γυναίκας ή μπορεί να διαγνωσθεί κατά την διάρκεια χειρουργικών επεμβάσεων. Μία άλλη συχνή αιτία ανεύρεσης ενδομητρίωσης είναι κατά την διάρκεια κλινικοεργαστηριακού ελέγχου τής γυναίκας για υπογονιμότητα (δυσκολία στο να μείνει έγκυος). Είναι δύσκολο να υπολογιστεί ακριβώς πόσες γυναίκες έχουν ενδομητρίωση και αυτό γιατί συχνά η νόσος δεν προκαλεί προβλήματα ή συμπτώματα. Τουλάχιστον 1/4 των γυναικών που έχουν ενδομητρίωση δεν έχουν καθόλου συμπτώματα.
Πού μπορεί να εντοπιστεί;
Τα πιο συνηθισμένα σημεία στα οποία ανευρίσκονται εστίες ενδομητρίωσης είναι οι ωοθήκες, ο δουγλάσειος χώρος (χώρος που βρίσκεται πίσω από την μήτρα), οι ιερομητρικοί σύνδεσμοι (ταινίες ιστού που συγκρατούν την μήτρα), τα τοιχώματα τής κοιλιάς και οι σάλπιγγες.
Τι προβλήματα μπορεί να προκαλέσει;
Το πιο συχνό πρόβλημα που προκαλεί η ενδομητρίωση είναι πόνος. Συνήθως εντοπίζεται χαμηλά στην κοιλιά και στην πύελο και μπορεί να προκαλέσει πόνο κατά την διάρκεια της σεξουαλικής επαφής (δυσπαρεύνεια). Ο πόνος συνήθως αρχίζει λίγο πριν από την περίοδο και γίνεται εντονότερος μέχρι να αρχίσει η περίοδος. Μετά σιγά-σιγά γίνεται ηπιότερος. Άλλες φορές γίνεται εντονότερος προς το τέλος τής περιόδου.
Εάν οι εστίες της ενδομητρίωσης βρίσκονται πάνω στο τοίχωμα της ουροδόχου κύστης ή στο έντερο, μπορεί να προκληθούν συμπτώματα από το ουροποιητικό σύστημα ή από το γαστρεντερικό σύστημα γύρω από τον χρόνο της περιόδου, π.χ. πόνος κατά την ούρηση ή διάρροια.
Άλλα συμπτώματα είναι ακατάστατη περίοδος, απώλεια μεγαλύτερης ποσότητας αίματος από το φυσιολογικό κατά την περίοδο, πόνος μεταξύ των περιόδων κ.α.
Πώς προκαλείται η ενδομητρίωση;
Παρ' όλο που κανένας δεν γνωρίζει στα σίγουρα πώς προκαλείται η ενδομητρίωση υπάρχουν δύο κύριες θεωρίες για την ανάπτυξή της :
1. Μικρά κομμάτια (κύτταρα) ιστού μέσα από την μήτρα (ενδομήτριο), διαφεύγουν έξω από την μήτρα δια μέσου των σαλπίγγων και πέφτουν μέσα στην κοιλιακή κοιλότητα κατά την διάρκεια τής περιόδου.
2. Περιοχές από κύτταρα έξω από την μήτρα "αλλάζουν" και μετατρέπονται σε εστίες ενδομητρίωσης κάτω από την επίδραση των ορμονικών αλλαγών που συμβαίνουν κατά την διάρκεια του κύκλου στις γυναίκες.
Η ενδομητρίωση δεν μεταδίδεται από άτομο σε άτομο και δεν υπάρχει κάποιος τρόπος που να μπορεί να εμποδίσει ή να προβλέψει την ανάπτυξή της.
Πώς γίνεται η διάγνωση της ενδομητρίωσης;
Ο μοναδικός τρόπος για να διαγνωσθεί με ασφάλεια η ενδομητρίωση, είναι η γυναίκα να υποβληθεί σε μία επέμβαση η οποία λέγεται "Λαπαροσκόπηση" και η οποία επιτρέπει στον γιατρό να κοιτάξει λεπτομερειακά έξω από την μήτρα και στις γύρω απ' αυτήν περιοχές και όργανα, δια μέσου ενός μικρού σωλήνα, ο οποίος εισέρχεται στην κοιλιά μέσω μιας μικρής τομής (2-3 εκατ.) που γίνεται αμέσως κάτω από τον ομφαλό.
Οι εστίες τής νόσου φαίνονται σαν μαύρα, κόκκινα ή άσπρα σημάδια μεγέθους κεφαλής καρφίτσας ή λίγο μεγαλύτερα. Μερικές φορές όμως μπορεί να αναπτυχθούν μικρές κύστεις πάνω στις ωοθήκες. Αυτές σταδιακά μπορεί να γεμίσουν με αίμα καφέ και παχύρρευστο που μοιάζει με λιωμένη σοκολάτα. Οι κύστεις αυτές ονομάζονται "σοκολατοειδείς κύστεις".
Μπορεί να επηρεάσει την γονιμότητα της γυναίκας;
Όπως προαναφέρθηκε η ενδομητρίωση συχνά ανευρίσκεται σε γυναίκες που ελέγχονται επειδή δεν μπορούν να συλλάβουν. Η παρουσία λίγων εστιών της νόσου ακόμα και αν όλος ο υπόλοιπος κλινικοεργαστηριακός έλεγχος της γυναίκας είναι φυσιολογικός, φαίνεται να επηρεάζει την δυνατότητα μεταφοράς και γονιμοποίησης των ωαρίων που απελευθερώνονται από τις ωοθήκες. Εάν η ενδομητρίωση είναι βαρύτερης μορφής, μπορεί να επηρεάσει τον μηχανισμό απελευθέρωσης ωαρίων από τις ωοθήκες ή να "φράξει" τις σάλπιγγες.
Όταν μία γυναίκα έχει ενδομητρίωση δεν σημαίνει πως δεν μπορεί να μείνει έγκυος. Υπογονιμότητα μπορεί να παρουσιαστεί σε γυναίκες με διαγνωσμένη την νόσο και χωρίς άλλα συμπτώματα και προσβάλλει 30-40% απ' αυτές τις γυναίκες. Πολλές φορές μετά από μία εγκυμοσύνη ο πόνος μπορεί να καλυτερέψει.
Πώς μπορεί να θεραπευθεί;
Υπάρχουν δύο τρόποι αντιμετώπισης στην θεραπεία της ενδομητρίωσης που μπορεί και οι δύο αν χρειαστεί να χρησιμοποιηθούν σε μερικές περιπτώσεις. Η θεραπεία που θα επιλεγεί συνυπολογίζει τα προβλήματα και το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Θεραπεία με φάρμακα
Οι εστίες τήης νόσου βρίσκονται υπό την επίδραση των ορμονικών αλλαγών της εμμήνου ρύσεως. Τα φάρμακα τα οποία χρησιμοποιούνται για την θεραπεία τής ενδομητρίωσης γενικά έχουν σαν σκοπό να εμποδίσουν την παραγωγή αυτών των ορμονών και να σταματήσουν την διέγερση που προκαλεί τον ερεθισμό και την αύξηση τής ενδομητρίωσης κάθε μήνα. Τα φάρμακα αυτά είναι ορμόνες και έχουν την δυνατότητα να προκαλέσουν ανακούφιση από τα συμπτώματα για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Χειρουργική θεραπεία
Μια άλλη δυνατότητα θεραπείας της νόσου είναι η απομάκρυνση των εστιών με χειρουργική επέμβαση. Τις περισσότερες φορές γίνεται απλώς απομάκρυνση των εστιών ενδομητρίωσης ή λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία τής ασθενούς, την επιθυμία της για τεκνοποίηση, την βαρύτητα την συμπτωμάτων και άλλους παράγοντες μπορεί να γίνει αφαίρεση πυελικών οργάνων.
Η χειρουργική θεραπεία μπορεί να χρησιμοποιηθεί μερικές φορές αν τα προβλήματα που έχει προκαλέσει η ενδομητρίωση είναι συμφύσεις ή κύστεις ωοθηκών. Μοντέρνες θεραπείες όπως είναι η λαπαροσκοπική χειρουργική με λέιζερ είναι διαθέσιμες αλλά δεν μπορούν να εφαρμοστούν σε όλες τις περιπτώσεις.
Η θεραπεία τής ενδομητρίωσης κάθε γυναίκας πρέπει απαραίτητα να εξατομικεύεται σύμφωνα με τις απαιτήσεις, τις ανάγκες και τους ρυθμούς ζωής κάθε ασθενούς. Συνεκτιμάται ένας αριθμός παραγόντων και ίσως χρειαστεί να χρησιμοποιηθεί συνδυασμός φαρμάκων ή και επέμβαση.
Ανδρέας Λ. Κόμης
Μαιευτήρας - Γυναικολόγος
Επιστημονικός υπεύθυνος τμήματος Προγεννητικού Ελέγχου Μαιευτηρίου "ΜΗΤΕΡΑ"
Μαιευτική - Υπερηχογραφία -Γυναικολογία Προγεννητικός Έλεγχος - Ιατρική Εμβρύου
www.obgyncare.gr
Μαιευτήρας - Γυναικολόγος
Επιστημονικός υπεύθυνος τμήματος Προγεννητικού Ελέγχου Μαιευτηρίου "ΜΗΤΕΡΑ"
Μαιευτική - Υπερηχογραφία -Γυναικολογία Προγεννητικός Έλεγχος - Ιατρική Εμβρύου
www.obgyncare.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου